شکرگزاری صفتی پسندیده است و همانطور که میدانیم، خداوند نهایت خوبیهاست پس این صفت را در حد کمال دارد و او را شکور میخوانند.
اما صفت شکور برای خداوند چه معنایی دارد؟ آیا یعنی خدا خودش را شکر میکند؟ یا از بندگانش تشکر میکند؟
خدا را به حکم تقدیر و ارزششناسی شکور میگویند، یعنی اعمال نیک و بد را در یک میزان نمیگذارد و قدر و اندازه عمل بنده را از بین نمیبرد.
بنده هم اگر بخواهد قدرشناس و شاکر باشد، باید قدر نعمتهای خدا را بداند. یعنی بداند هر نعمتی برای چه هدف و منظوری ست و در همان مورد استفاده کند.
مثلا آیا شکر چشم این است که بگوییم: خدایا شکر که به من چشم دادی؟
زبان، عقل، عاطفه، احساسات، فرزند، مال، سلامت و هر نعمت دیگر، اگر این نعمت را از مسیر خودش منحرف نکرده و در مسیر دیگر استفاده نکنی، شاکری.
این گونه شکرگزاری، محبت و توجهی ساده ولی تأثیرگذار و ارزشمند است.
محققان با بیش از یک دهه تحقیق درباره اثرات قدردانی، به این نتیجه رسیدهاند که افراد با هر فرهنگ و آیین، با سپاسگزاری و قدردانی از خدا و محبت دیگران، میتوانند نسبت به خود و زندگی، احساسی بسیار مثبت و آرامشبخش داشته باشند.
هرگاه احساس فرد نسبت به زندگی مثبت و خوشبینانه باشد، روحیهاش تقویت شده و به همان اندازه احساس شادی و سعادت خواهد کرد، کمتر دچار اضطراب شده، میتواند تعادل بسیار خوبی در زندگی اش ایجاد کند و به تدریج احساسات مخرب را کاملا از خود دور نماید.
همچنین داشتن حس خوب نسبت به زندگی، موجب تولید پادتن بیشتر از سوی سیستم ایمنی بدن شده و فرد را در برابر عوامل بیماریزا مقاوم میکند.
در ادامه با ما همراه باشید تا به اثرات مثبت قدردانی اشاره کنیم:
خوشبینی
طبق تحقیقی که در دانشگاه کالیفرنیا انجام شده است، با شکرگزاری و قدردانی منظم، احساس خوشبینی بیشتری را نسبت به زندگی تجربه خواهید کرد. از طرفی خوشبینی تأثیر به سزایی روی مغز و جسم میگذارد.
تقویت بدن
قدردانی روزانه و یادآوری نعمات بسیار الهی، احساسات و هیجانات مثبت را افزایش میدهد، باعث ترشح دوپامین و سروتونین در بدن شده و حس رضایت را در فرد تقویت میکند که این موارد مثل اثر ورزش بر بدن و تقویت آن است.
شادی واقعی
در یک پژوهش، شرکتکنندگان با نوشتن نامههای قدردانی به اشخاصی که تأثیر مثبتی در زندگیشان داشتند، احساس شادمانی بیشتری پیدا کردند.
تحکیم روابط
محققی در زمینه قدردانی بیان میکند که وقتی به درستی از ارزش خانواده و دوست آگاه باشیم، با آنها بهتر رفتار میکنیم و در پی رفتار درست، رابطهها تقویت میشوند.
در برخوردهای اجتماعی، یکی از عوامل محبتآفرین و تحکیم روابط، داشتن روحیه قدردانی و حق شناسی نسبت به اطرافیان است.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ نشان داده افرادی که تشکر و قدردانی بیشتری نسبت به اطرافیان و دوستانشان دارند، دوستی و روابط پایدارتری خواهند داشت.
همچنین بنا بر تحقیق کارشناسان، مشخص شده زوجهایی که قدردان یکدیگرند، بسیار کمتر از زوجهای دیگر دچار مشکل میشوند و دید بسیار بهتری نسبت به زندگی مشترک و آینده آن دارند.
تقویت خیرخواهی
ابراز قدردانی در برابر فردی که به ما لطفی کرده است، باعث میشود احساس خوبی در او ایجاد شده و تمایل پیدا کند آن را به دیگران هم منتقل کند.
کاهش افسردگی
جالب است بدانید که افسردگی از یک نوع خودخواهی عمیق اما پنهان سرچشمه میگیرد. تا وقتی ما در مقام گیرنده مطلق باشیم و توقع داشته باشیم همه چیز از جمله محبت را دو دستی به ما تقدیم کنند، واضح است که افسرده خواهیم بود. مقابله پیروزمندانه حس قدردانی با حس پنهان خودخواهی در آدمهای قدرشناس، مانع بروز افسردگی میشود.
انجام تمرینات زیر، به شما کمک میکند تا حس شکرگزاری خود را تقویت کرده و یک قدرشناس واقعی باشید:
تهیه لیستی از موارد شکرگزاری
در ابتدای روز، ۱۰ مورد از نعمتهای کوچک و بزرگی که در اختیار دارید را فهرست کنید. کافی ست از خودتان بپرسید در این لحظه، من بابت چه چیزی سپاسگزار هستم؟ لباسهایی که پوشیدم؟ غذایی که برای خوردن دارم؟ دوستان خوب؟ و...
انجام این تمرین فقط برای چند روز، باعث میشود که حس خوشبختی بیشتری نسبت به قبل داشته باشید.
حضور در لحظه
سعی کنید تمرکز خود را به جایگاه کنونی خود در زندگی معطوف کنید. به اطراف خود نگاهی بیاندازید و اتفاقات کوچک و عادی را ببینید، حس کنید و بشنوید. مثل صدای پرندگان، مناظر طبیعی، صدای خنده کودکان و...
غرق شدن در روزمرگی باعث بیتفاوتی و ناسپاسی میشود. این تمرین به شما کمک میکند تا زندگی را از زاویهای جدید و متفاوت ببینید و شکرگزار باشید.
نگاه بیطرفانه به زندگی
هرچند سخت است اما به صورت آگاهانه سعی کنید تا جایی که میتوانید قضاوت نکنید. یک قدم به عقب بردارید و سعی کنید از بیرون به شرایط نگاه کنید نه صرفا با دید شخصی.
مرور اتفاقات روز قبل از خواب
حتی اگر فکر میکنید امروز هیچ اتفاق فوقالعادهای رخ نداده، سعی کنید به چیزهای کوچکی فکر کنید که از داشتن آنها خوشحالید، مثلا جای خواب راحت.
بازنگری افکار
بیشتر اوقات به چه چیزهایی فکر میکنید؟ درباره چه مسائلی با دیگران صحبت میکنید؟ آیا به این موضوع فکر کردهاید؟
برای بررسی افکار، شاید بهتر باشد که آنها را هر روز روی کاغذ بنویسید، بعد از سپری شدن یک هفته، نگاهی به آنها بیاندازید. اگر بیشتر اوقات خود را صرف شکایت از زندگی کردهاید، حتما روی افکار خود کار کرده و با تمرکز بر نعمتها و داشتههای خود، آنها را تغییر دهید.
تعریف و تحسین به جای شکایت
گاهی اوقات انسان نیاز دارد با شکایت و غر زدن خودش را تخلیه کند. اما هر بار که قصد داشتید شکایت بیفایده و آزاردهندهای را به زبان آورید، بر عکس آن را انجام دهید.
قدردانی یک انتخاب است
هدایت زندگی شما به دست خودتان است و میتوانید انتخاب کنید که چگونه واکنش نشان دهید. اگر افکار و نگرشهای مثبت را در سر خود بپرورانید، شادتر، سالمتر و راضیتر خواهید بود.
منابع خارجی
ما دوست داریم نظرات شما را بشنویم! لطفاً کمی وقت بگذارید و نظرتان را ثبت کنید و بفرمایید که این مقاله دربارهی قدردانی چگونه درک شما از شکرگزاری و فواید آن برای سلامتی را تحت تأثیر قرار داده است.